Sade yağ nasıl yapılır? Nasıl yapılır hanımlar? Hadi bugünde siz anlatın bana. Yıllar evvel Antep’in küçük bir köyünde 6 ayımı geçirdim. İlk gittiğimde bütün köylü hanımlar bir tabak tereyağıyla hoşgeldine geldiler. Yeni yapılmış miss gibi tereyağları… Allah selamet versin, Ümmühan teyze vardı. İlerleyen yaşına rağmen nasıl çevik, nasıl becerikli bir hatundu hiç unutamam…
Ben yağları tuzlayıp kavanoza bastığımı söyleyince, ” Dur ben sana gelip o kereyağından sade yağ yapayım” dedi. Google’da aramayın boşuna çıkmaz. O köyde kereyağı diyorlardı. Başka yerleri bilmem.
Neyse, Ümmühan teyze bana geldi. Tereyağını bir de unu istedi, götürdüm. “Sen işlerine bak, ben yaparım” dedi. Keşke işlerime bakmayıp O’nun eline baksaydım!
Ümmühan teyze, yağa un ekleyerek tortuyu çökertti sanırım. Ama ne kadar un koydu, hangi aşamaları uyguladı bilmiyorum 🙁 Ben buradaki neşeli hanım’ın yaptığı gibi yaptım ama çok uzun zaman aldı.
Antep’li hanımlardan sade yağın tarifini mutlaka bekliyorum. Elleri toprak görmüş, koyun sağmış, yayık yaymış, tencere karası yıkamış nesli tükenmekte olan nadide hanımların yorumlarını hasretle bekliyorum…
Sade Yağ Nasıl Yapılır?
Eee, ben bu başlığın altını nasıl dolduracağım? Ya Ümmühan teyzenin bu yazıdan haberi olsa, kızları okusa mesela? Hiç lafını esirgemez kesin söylenirdi bana. Çok özlemişim yaa…
Neyse sadece nasıl yaptığımı yazacağım. En doğru olanın bu olduğu iddiasında değilim.
Ölçüsü farketmez, ben 1 kg. kadar yağ kullandım. Yağı bir tencereye alıp en kısık ateşte erimeye bıraktım. Kendi halinde usul usul kaynarken , tortuları da dibe çöküyor. Sakın yüksek ateşte kaynatmayın. Yoksa yağ yanabilir.
Tortular dibe çökerken, yağın üzerinde de devamlı köpük ve kaymak oluşuyor. Bunları da bir kaşık veya çay süzgeciyle ara sıra alın.
Yaklaşık 1 saat sonra tortular tamamen dipte kalıyor, su buharlaşıyor. Yağı yavaşça sık bir tülbentten veya sık dokulu bir tülden kavanoza süzün. Tortular dipte kalacak.
Bu şekilde yağ aylarca bozulmadan, küflenmeden kalıyor. Üstelik kurabiyeler en güzel bu yağla oluyor. Çünkü içinde süt veya ayran kalıntıları kalmıyor.
Bu yağ piyasada genel adıyla bilinen vita yağlarının cinsinden. Helal, güvenilir olanını bulup alamıyoruz maalesef.
Sade yağla harika un kurabiyesi olur. Malatya’da çok meşhur olan un kurabiyesi vita yağıyla yapılır. O kıvamı ve gevrekliği başka çeşit bir yağla elde edemezsiniz.
Malatya Un Kurabiyesi Tarifi için BURAYA tıklayınız.
Cahide Hanım sade yağ olması için tere yağını eritirken bir avuç un yerine bulgur eklerseniz olur. biz bu şekilde eritiyoruz. tereyağı eridikten sonra bulgur dibe çöker ve yağ şeffaf olur. onu başka kaba dökeriz. dibinde kalan bulguru ise atmıyoruz. çorbalara katarız. lezzetli olur.
Merhabalar, az önce ilk sade yaģ denememi evde kalan sek tereyağı dan yaptım Cahide hanım. Fakat ocak elektirikli olduğu icin tam kısamadım galiba.. sonlara doğru köpük kalmadi, duru bir goruntu oldu ama dibini görünce kahve rengi tortuları fark ettim hemen ocaktan aldim. Süzdum ama acaba ben yaktım mi emin değilim. Siz yaktiğınızi nasil anliyorsunuz. Acaba yaktiysam kanserojen mi oldu. Kullanayim mi kararsiz kaldim 😕 size danismak istedim. Cevaplarsaniz sevinirim. 😘😘
Cahide hanım ben 3 kg tereyağ için tepeleme 3 tatlı kaşığı un kullandım. Yağ kaynadıktan sonra köpünü aldım sonra unu ekledim tortu hem dibe çöktü hem de üste toplandı. Çay süzgeci ile üsteki tortuyu topladim. Alttaki tortu yağa karışmasın diye dikkatli bir şekilde yağı süzerek kavanozlara doldurdum.
Sade yağdan artan kismi degerlendirebiliyor muyuz.bir tepeleme kase tortu cikti. Bununla birseyler yapilabilir mi
helal yag!!!
pazardan aldigimiz tereyeglari bile hakkiki degil.
koyluden alsan o da hazir yemlerle bakilmis içinde neler oldugu meçhul.
öz tereyagi nerdeyse 40lira üstü.
o kadar zengin de değiliz 🙁
Rabbim haram karismamis helal aslar nasip etsin hepimize…
Cahide Hanım gördüğüm kadarıyla herkes yağı un ya da bulgurla kavuruyor. Ben bunu farklı yapıyorum bu da başka bir tarif olarak bulunsun istedim. Ben yağın miktarına göre çok büyük olmayan bir tencereye tereyağını koyup üzerine 3-4 Bardak suyu ekliyorum ve kaynatıyorum. Üzerinde beyaz köpük oluşuyor o köpüğü bitene kadar alıyorum. Sonra ocaktan alıp soğutuyorum. Eğer kışsa balkonda çabucak donuyor. Yoksa buzdolabında bekletiyorum. Donan yağ suyun üstünde kalıyor tortusu da su ile birlikte dibe çöküyor. Yağını kalıp gibi alıp o suyu döküyorum. Sonra bu işlemi 2 kez daha yapınca yağ tortudan tamamen ayrılmış oluyor. Hem de yağ kavrulmadığı için hem tadı hem de rengi değişmiyor. Yağın ısısını kaçırınca yakma riski de ortadan kalkıyor böylelikle. Siteniz çok güzel bu arada . Sevgiler…
sade yağ yapımı.. ender saraçtan..http://www.bitabak.com/2014/12/sade-yag-ghee-yagi.html
Ardahan’anın yaylasında yapılan sade yağ veya tere yağı gönderilir tamamen doğal tere yağı 25 tl sade yağ 50 tl tadına doyulmaz lezzete isteyenler 0505 295 7739 tel detaylı bilgi alabilirler
Merhabalar…Sizi uzun zamandır aralıkla da olsa takip ediyorum..Çok güzel paylaşımlarınız var…Biz Adapazarında bu yağı yaparız ama tortusuyla birlikte kahvaltıda, yumurta pisirirken,keşkek üzerinde pasta yada malay dediğimiz mısır unundan yapılan bir yemek te kullanırız….başka şekillerde de kullanılır…Biz buna dartı deriz her halde tortu yerine kullanıldı…Çok lezzetli olur..Sağlıklı günler….
Cahide ablam benim kayınvalidemler yaparlar araplar bu yağın adına semne derler dışarda kaç sene durur hiç bir şey olmaz pilavlara pastalara kullanırız. Ama biz de kalan tortuyu atmazlar içine un biraz kavurur sonra tuz atarlar kahvaltılık olarak tüketiriz adına da memlah denir.bende ilk onlarda görmüştüm Hatay’da böyle biliniyor. onlarda daha neler var neler ..
Sevgili cahide bikaç defa okudum ama anlayamadım neden tereyağını bu şekilde yapıyoruz amacı nedir birde sen un koymadın galiba sadece erittin valla beynim donmuş gibi çözemiyorum…
Harika bilgiler paylaşılmış burada. Bir solukta okudum bütün yorumları. MaşaAllah ne becerikli, bilgili hatunlar varmış Cahide ablacım.
Cahide Hanım, sayfanızın sürekli takipçisiyim; çok da beğeniyorum. Ama ilk defa yazıyorum. Güzel,samimi ve mesafeli dostluklar kurulmuş. Paylaşımlar harika. Başarılarınızın devamını dilerim. Emeğinize, yüreklerinize sağlık. Benim sorum şu ;marketten aldığımız kovada kiloluk tuzlu tere yağlardan da yapılır mı? yine tuz atmak gerekir mi acaba yoksa sadece bulgur mu atılmalı?
Aynı işlemi market yağları için de yapabilirsin Derya
Ghee Butter (posası alınmış tereyağı): Isıtıldığında, normal tereyağ gibi köpürmeyen yanmayan tortu oluşturmayan bir yağdır. Kendine has tereyağ kokusu ve tadıyla yemeklere kattığı lezzet farkından dolayı, Arap ve Hint restoranlarının sipesyali olarak kullanılır.
Ghee Yağı ile ilgili bir makaleyi, beslenme uzmanı Dr. Ender Saraç’ın kaleminden kopyalayarak aktarıyorum.
Tereyağı gerçeği ve sağlıklı tereyağ tarifi: Tereyağının içinde, beyin için faydalı vitaminler vardır. İçinde yüksek kolesterol olduğu için, kolesterolü olanlara tavsiye edilmez. Fakat içinde potasyum da vardır. Tereyağını seviyor ama yan etkisinin olmasını istemiyorsanız, İngilizce ve Almanca’da “Ghee” olarak bilinen, özellikle Arapların, Hindistanlıların ve Pakistanlıların kullandığı, bizde ise Urfalıların ve Trabzonluların saf yağ olarak nitelendirdikleri bir yağa dönüştürebilirsiniz. Bunun için 1kg. tereyağını kısık ateşte, hiç yakmadan sürekli karıştırarak eritin. Üzerinde beyaz köpükler oluşacaktır, bu köpükleri kaşıkla alıp atın, işte damarları tıkayan tereyağının en sağlıksız kısmı bu köpüklerdir. Yağınız, neredeyse yarı yarıya azalana kadar bu işlemi sürdürün ve kalan yağı süzerek porselen veya cam bir kaba koyun, soğuduktan sonra dolaba koyun.
Bu sitede jibek in tariflerinde yazıyor. Ben görüntülü olarak (Titlis busy kitchen ) sitesinden Youtube’dan izleyerek yapmıştım.
Selamun alykum abla.sizi Allah rizasi icin cok seviyorum.yolunuz mersine duserse sizi agirlamayi cok isterim.yalniz yemekler yapmak sizden 😉
Yemeği yine ben yapacaksam, sen bize gel kardeşim. Birde oraya kadar yorulmayayım 🙂
🙂 Cahidem Allah iyiliğini versin, çok tatlısın, çok güldürdün beni…
Ne guzel anlatmissiniz
Selamunaleykum cahide abla
Kayinvalidem den tarifi aldim
Tereyağı ni ocaga koyun tercihen köy tereyagi olursa daha lezzetli olur kaynamaya başlayınca icine bir cay bardagi pilavlik bulguru koyun onunla baya kaynasin bulgur dibe çöküp tuzunu suyunu cekiyormus yüzünde oluşan kopukleri de alin bu arada bulgur dibine çökmüş topak seklinde olurmuş fazla gecirmeden rengini ocaktan alin ama bi müddet suzmeyin yag dinlensin çok donmadan süzüp kavanoza koyun
Kayinvalidem un tercih etmeyin illaki rengine karışıp hafif de olsa bulanik oluyo diyor bulgur daha iyi renk veriyormus yine pürüz olan yada takildiginiz olursa seve seve yardim ederim
Ve aleykum selam Bilge, çok sevindim bu tarife. Allah razı olsun kardeşim. Bir daha ki sefere böyle yapacağım inşaAllah. kayınvalidene de selam söyle lütfen. Öperim o güzel ellerinden…
Cahide hanım ben de yağı bu şekilde kullanırım bizim buralarda erimiş yağ derler sade yağ değil. Ama ben 1 kilo felan almam bizimki kışlık olur ona göre tarif vereyim isterseniz, siz ölçülerini azaltabilirsiniz. Aslı daha fazladır ama tencerenin kapasitesi belli 4 ya da 5 kilo yağ kısık ateşte içine bir yemek kaşığı ya da biraz daha fazla tuz eklenerek yavaş yavaş
eritilir. Dikkat edilmesi gerekir köpürdü mü hemen taşabiliyor. Bu durumda da panik yapmayın ocaktan alınca ve tahta kaşıkla dikkatlice alttan yukarı çorba koyar gibi karıştırınca köpüğü iniyor. Ben böyle tarif veriyorum ama inanın zahmetli bir iş benim tam bir günümü alıyor. Neyse Oluşan köpükleri kaşıkla üstten üstten geri alıyorsunuz ama asla karıştırmayın yağın durulmasını geciktirirsiniz daha çok zamanınız gider. Zaten ortadan kaynamaya başlayınca yağımız duruluyor olmaya başlamış demektir yani köpük olmuyor saydamlaşıyor. İyice durulduktan donra altını kapatıyoruz. Yağı temiz bir tülbentten hangi kaba koymak istiyorsak o kaba süzüyoruz. Bazı yağlar çok güzel olur hiç tortu bırakmaz ama bazılarının da tortusu olur. Eğer tenceremiz de tortu kalmışsa onun içine de bir avuç bulgur atıp tekrar kaynatıyoruz kısık ateşte.Elde edilen yağda da tekrar süzüyo ve tencerenin dibinde kalan tortuyu atıyoruz. Kayınvalidem tencerenin dibinde kalan yağın zararlı olduğunu söyler. Ben O’nun sözünü tutuyorum sonuçta büyüktür vardır bir bildiği elbet. Tarif biraz uzun oldu ama detayları ile vermek istedim. Dedim ya çok emek istiyor bu iş ve yemeklerinizde gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.
Allah (c.c.) Ümmühan teyzemizden razı olsun. 🙂
Ellerine sağlık ablacığım, epey zahmetli gözüküyor maşaAllah görüntü çok güzel 🙂
İyi günler Cahide Hanım,
Sade yağ yaparken kullandığınız 1 kg yağ ne yağı yazar mısınız?
daha önce hiç duymamıştım yapabilirsem denemek istiyorum.
Ben pazardan aldığım tereyağını kullandım Gürcü kardeşim
teşekkür ederim deniycem bakalım nasıl olacak:)